Thursday, November 6, 2008

စိတ္ရင္းေကာင္းျခင္း

လူ၏စိတ္တြင္ ၿပိဳးၿပိဳးျပက္ တခဲနက္ေသာ အေရာင္ရွိသည္။ ပင္ကိုယ္သေဘာရင္းမွာ စင္ၾကယ္သည္။ ျဖဴစင္သည္။ ျမင့္ျမတ္သည္ဟု ဧကဂုၤတၱရ ပါဠိေတာ္တြင္ ပါရွိသည့္အေၾကာင္း ဦးေရႊေအာင္ ေရးသည့္ “ဗုဒၶ - ေလာကသားတို႔၏ အႏိႈင္းမဲ့ ေက်းဇူးရွင္” စာအုပ္၌ ဖတ္ရႈမိသည္။

တနည္းအားျဖင့္ လူသည္ စိတ္ရင္းေကာင္း၏။ သို႔ျဖစ္၍လည္း “ဒီလူကေတာ့ စိတ္ရင္းေကာင္းတဲ့သူ ျဖစ္တယ္”၊ “ဟိုလူကေတာ့ စိတ္ရင္းမေကာင္းဘူး” စသျဖင့္ ေျပာဆိုတတ္ၾကသည္။

စိတ္ရင္းေကာင္းျခင္း၏ အမွတ္လကၡဏာတို႔မွာ မ်ားျပားစြာပင္ ရွိသည္။ လူတို႔သည္ သူတို႔စိတ္ထဲတြင္ ေကာင္းမြန္သည္ဟု ယူဆမိေသာ အျခားသူမ်ား (သို႔) အျခားသက္မဲ့မ်ားအေပၚ ျမတ္ႏိုးတတ္သည္။ ေကာင္းသည့္ဘက္- တရားသည့္ဘက္တြင္သာ ေနလိုသည္။ မေကာင္းသည့္ကိစၥမ်ား လုပ္ရမည္ကို မဝံ့မရဲ ရွက္ေၾကာက္တတ္သည္။ လူကိုျဖစ္ေစ၊ အျခားသတၱဝါကိုျဖစ္ေစ ၾကင္နာတတ္သည္။ ခ်စ္ခင္တတ္သည္။ ကူညီတတ္သည္။ ကိုယ္ခ်င္းစာတတ္သည္။ အမ်ားအတြက္ အနစ္နာခံေပးသည္။ လိုအပ္သည့္အခါ မိမိဘဝကိုပင္ စေတး၍ အနစ္နာခံ ကူညီေပးတတ္သည္။

ဤသို႔ေသာ စိတ္ရင္းေကာင္းမ်ားမွာ ေမတၱာ၊ ကရုဏာ၊ မုဒိတာ၊ ဥေပကၡာတို႔ ျဖစ္သည္။ ျဗဟၼစိုရ္တရားမ်ားျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ စိတ္ရင္းေကာင္းျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ မည္သည့္လူ-လူမ်ဳိး-ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ေစကာမူ အမွန္စင္စစ္ မ်ဳိးရိုးဗီဇကို မလိုက္။ လူမွန္သမွ် လူ၏ ေကာင္းမြန္ေသာ ပင္ကိုယ္သေဘာရင္းျဖင့္သာ ေမြးဖြားလာၾကသူမ်ားသာ ျဖစ္သည္။

လူ၏စိတ္သည္ ေျပာင္းလြယ္ ညႊတ္လြယ္သည္။ အာရံုခံစားရာေနာက္ကို လိုက္ေနတတ္သည္။ အာရံုသစ္က လႊမ္းမိုးသြားလွ်င္ စိတ္၏ ပင္ကိုယ္သေဘာရင္းမွာ ေျပာင္းလဲသြားတတ္သည္။ ေကာင္းသည့္လႊမ္းမိုးမႈကိုရလွ်င္ ေကာင္းသြားသည္။ ပို၍ပင္ ေကာင္းသြားသည္လည္း ရွိသည္။

ထိုနည္းတူ မေကာင္းေသာ လႊမ္းမိုးမႈကို ခံရလွ်င္ လူ၏စိတ္ရင္းသည္လည္း မေကာင္းသည့္ဘက္သို႔ ေရာက္သြားသည္။

ဥပမာအားျဖင့္ စင္ၾကယ္-ျဖဴစင္-ျမင့္ျမတ္ေသာစိတ္ရွိသူအား အတၱက လႊမ္းမိုးသြားေသာအခါ ထိုလူတြင္ အတၱစိတ္ ျဖစ္ေပၚလာသည္။ ထိုအတၱစိတ္ေၾကာင့္ မိမိအတြက္သာ ရယူခ်င္လာသည္။ ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲတတ္လာသည္။ လွည့္ျဖားတတ္၊ ယုတ္မာတတ္လာသည္။ သူတပါးတြင္ ရွိေနျခင္းကို မနာလိုျဖစ္တတ္လာသည္။ မိမိမွ ေပးရမည္ကို ႏွေျမာကာ သဝန္တိုတတ္လာသည္။

ပတ္ဝန္းက်င္ရွိ အျခားမေကာင္းေသာအာရံုမ်ားက လူ၏စိတ္ကို လႊမ္းမိုးေသာအခါ ထိုလူ၏ စိတ္သည္ မေကာင္းေသာဘက္ဆီသို႔ အလိုက္အထိုက္ ေျပာင္းလဲသြားျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ မေကာင္းသည့္ အာရံုမ်ား မရွိပဲ ေကာင္းသည့္အာရံုမ်ားကိုသာ ဆက္လက္ ဖန္တီးေပးထားႏိုင္လွ်င္ မူလကတည္းက ေကာင္းေနၿပီးသား လူ၏စိတ္သည္ မပ်က္စီးေတာ့ပဲ ဆက္၍သာ ေကာင္းေနေပလိမ့္မည္။

ကေလးငယ္တဦးအား ေမြးၿပီးၿပီးခ်င္း မိဘရင္း မဟုတ္သည့္ အျခားလူထံတြင္ ႀကီးျပင္းေစပါက ထိုကေလးမွာ သူ႔အား ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္သူ၏ လုပ္ပံုကိုင္ပံု ေျပာပံုဆိုပံုကိုသာ အတုခိုး အတတ္သင္ ေနမည္ျဖစ္၍ ထိုသူ၏စိတ္ရင္းအတိုင္းသာ ျဖစ္လာမည္။ သူ႔ပတ္ဝန္းက်င္တြင္ ေတြ႔ျမင္ေနရေသာ အေလ့အထမ်ားအတိုင္း အံဝင္ဂြင္က်ျဖစ္ေအာင္ေနရင္း ထိုအေလ့အထမ်ားသာ ရွိလာမည္ ျဖစ္သည္။

အေလ့အထျဖစ္လာေသာ္လည္း ခိုင္ျမဲသည္ မဟုတ္။ အျခား အေလ့အထျဖင့္ အစားထိုးႏိုင္ေလာက္ေအာင္ စိတ္က ေျပာင္းလြယ္ညႊတ္လြယ္တတ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ေရာမၿမိ့ဳကိုေရာက္ေသာ ႏိုင္ငံျခားသားတဦးအေနျဖင့္ ေရာမသားစိတ္မ်ဳိး ေျပာင္းလဲႏိုင္စရာ ရွိသည္။ အဂၤုလိမာလသည္ အလြန္ဆိုးသြမ္းေသာ လူသတ္သမား ျဖစ္ေသာ္လည္း ျမတ္စြာဘုရား ခြၽတ္ေတာ္မူေသာအခါ ေနာက္ဆံုးတြင္ ရဟႏၱာ ျဖစ္လာရသည္။

သို႔ျဖစ္ရာ လူတဦးအား စိတ္ရင္းေကာင္းသည့္ မူလအေနအထား ျပန္ျဖစ္ေအာင္ ျပဳျပင္ေပး၍ ရႏိုင္စရာ ရွိသည္။ ျဖစ္ႏိုင္စရာနည္းလမ္း (၂)ခုကိုေတာ့ စဥ္းစားမိသည္။

ပထမနည္းလမ္းမွာ အတြင္းမွ အျပင္သို႔ စြန္႔ထုတ္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ညစ္ေပေနေသာအဝတ္အား ျဖဴစင္သြားေအာင္ ေလွ်ာ္ဖြပ္သကဲ့သို႔ ထိုသူ၏စိတ္ထဲမွ အတၱစိတ္၊ မာနစိတ္၊ ေလာဘ-ေဒါသ-ေမာဟစိတ္ စေသာ မေကာင္းသည့္ အညစ္အေၾကးမ်ားကို ဖယ္ရွားပစ္လွ်င္ စိတ္ရင္းေကာင္းမ်ား ျပန္ေပၚလာမည္ ျဖစ္သည္။ နဂိုကရွိၿပီးသား ေမတၱာ၊ ကရုဏာ၊ မုဒိတာ၊ ဥေပကၡာတို႔ ျပန္လည္အားေကာင္းလာႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။

အျခားနည္းလမ္းတခုမွာ အျပင္မွ ဝင္မလာႏိုင္ေအာင္ တားဆီးျခင္း ျဖစ္သည္။ ေလျပင္းမုန္တိုင္းမ်ား တိုက္ခတ္ေသာအခါ အိမ္တံခါးမ်ားကို ပိတ္ရသကဲ့သို႔ အျပင္ပတ္ဝန္းက်င္မွ အတၱ၊ မာန၊ ေလာဘ-ေဒါသ-ေမာဟ အစရွိသည့္ မေကာင္းစိတ္မ်ား၊ အာရံုမ်ား ဝင္မလာႏိုင္ေအာင္ ပိတ္ဆို႔ကာကြယ္ထားလွ်င္ မိမိ၏ စိတ္ရင္းေကာင္းမ်ားကို လာေရာက္ဖ်က္ဆီးႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။ မိမိစိတ္ထဲမွ အားမက်မိေအာင္၊ တနည္းအားျဖင့္ မိမိအား မလႊမ္းမိုးႏိုင္ေအာင္ တားဆီးထားလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

အတြင္းမွ အျပင္သို႔ စြန္႔ထုတ္တတ္ရန္ႏွင့္ အျပင္မွ ဝင္မလာႏိုင္ေအာင္ တားဆီးတတ္ရန္မွာ ဘုရား-တရား-သံဃာတည္းဟူေသာ ရတနာသံုးပါးကို မွန္ကန္စြာ ဆည္းကပ္ႏိုင္ဖို႔ေတာ့ လိုမည္ျဖစ္သည္။

မွန္ကန္စြာ ဆည္းကပ္သည္ဆိုရာတြင္ ျမတ္စြာဘုရားႏွင့္တကြ ျမတ္စြာဘုရား၏ သားေတာ္မ်ား ျဖစ္ေသာ ရဟန္းသံဃာတို႔အား ရိုေသေလးျမတ္စြာ ထိုင္ရွိခိုးေနရံု၊ ေဟာေတာ္မူေသာ တရားဓမၼမ်ားကို နားေထာင္ရံု၊ ဖတ္ရႈရံုျဖင့္သာ မဟုတ္ေတာ့ပဲ ထိုတရားေတာ္မ်ားအတိုင္း ထပ္တူညီ လိုက္လံက်င့္ၾကံ အားထုတ္ျခင္း ျဖစ္သည္။


No comments: